استخر فایبرگلس؛ مزایا، معایب و چگونگی ساخت (بخش اول)

در دهه­ های گذشته، تابویی وجود داشت که گفته می­شد استخر فایبرگلس شبیه به وان حمام است! اما استخرهای فایبرگلس تکامل یافته ­اند و در حال حاضر به‌عنوان محصولاتی با فناوری بسیار بالا در سراسر دنیا نصب می­شوند. استخرهای فایبرگلسی وجود دارند که در دهۀ 60 میلادی نصب شده و هنوز هم سر جای خود باقی بوده و کار می­کنند.

تقاضا برای استخرهای فایبرگلس در دهۀ گذشته دو برابر شده است، درحالی‌که تقاضا برای استخرهای با پوشش وینیل و بتنی از بین رفته و یا بدون تغییر باقی مانده است. تا جایی که مربوط به کارکرد طولانی‌مدت باشد، کاملاً انتظار می­رود که استخرهای فایبرگلس برای دهه ­ها دوام داشته باشند.

استخر فایبرگلس چیست؟

استخر فایبرگلس، سازۀ یک‌تکه‌ای است که به‌طور کامل از مواد فایبرگلس ساخته می­شود. جهت مقایسه، یک استخر با روکش وینیل دارای پنل‌های دیوارۀ پلاستیکی یا فلزی و کف استخر دوغابی یا ورمیکولیت با پوشش وینیل بر روی آن‌ها است. همچنین یک استخر بتنی دارای محفظه ­ای با میله‌های فولادی درون سیمان پوشیده ‏شده با گچ است.

پوستۀ استخر فایبرگلس، شامل شش لایۀ مختلف از مواد فایبرگلس می­شود که همگی با یکدیگر ترکیب‌شده‌اند.

پوستۀ استخر معمولاً دارای ضخامت اینچ است. این مقدار را با یک استخر بتنی که دارای ضخامت 5 تا 6 اینچ شامل میلگرد و یک استخر با پوشش وینیل که در آن پنل­های دیواره دارای ضخامت 4 اینچ هستند (که خود پوشش دارای ضخامت اندکی هست) مقایسه کنید.

قالب

استخرهای فایبرگلس از یک قالب در کارخانه ساخته می­شوند و به همین دلیل است که گزینه­ های کمتری را برای تغییر اندازه و شکل در اختیار دارید. هنگام خرید، دقت کنید که:

1. آیا قالب، سالم و تراز است؟
2. آیا قالب با فولاد مقاوم ­سازی شده است؟
3. آیا قالب دارای سطح صیقلی هموار و پایدار است؟

پوشش ژل (Gelcoat)

پرداخت (صیقل) داخلی، چیزی است که هنگام آماده ‏شدن استخر برای شنا می­بینید. این پرداخت به‌صورت ژلی به کار برده می­شود که پس از فرآیند پلیمریزاسیون سفت می­شود. این پوشش بسیار هموار و بادوام بوده و در برابر جلبک مقاوم است که یک ویژگی عالی برای نگهداری طولانی ­مدت محسوب می­شود.

رزین

هر بار که فایبرگلس خردشده را به کار می­بریم، آن را یا با رزین وینیل استر و یا با رزین پلی­استر ترکیب می­کنیم. رزین به‌عنوان چسب کار می­کند؛ به‌طوری‌که باعث چسبیدن فایبرگلس به خود و به لایه­ های اطراف پوستۀ استخر می­شود.

فرض کنید که بادکنکی را ترکانده­ ایم تا با آن کاردستی درست کنیم. پیش از چسب ‏کاری، روزنامه را خُرد کرده و با چسب مخلوط می‏کنیم. می­توانیم چسب را به‏ تنهایی به بادکنک بمالیم؛ اما زمانی که خشک شود و بادکنک را باد کنیم، چسب نمی­تواند به‌خوبی شکل خود را حفظ کند، زیرا تکیه­ گاه محکمی ندارد. از طرف دیگر، می­توان روزنامه را به‌ تنهایی به بادکنک چسباند اما بدون چیزی که آن را به شکل قالب نگه دارد (در اینجا بادکنک) سر جای خود باقی نمی­ماند.

رزین، همان چسب کاغذ از جنس فایبرگلس محسوب می­شود. زمانی که آن­ها را مخلوط کرده و با هم به کار ببریم، شکل درست خود را با تکیه­ گاهی مناسب حفظ می­کند.

رزین وینیل استر چیزی است که به دلیل ضدآب بودن آن را با اولین لایه از فایبرگلس خردشده به کار می­بریم. این رزین از ردشدن آب از میان پوشش ژل به درون رزین پلی­ استر نیمه­­ تراوا جلوگیری می­کند که باعث ایجاد حباب در پوشش ژل (تاول ­زدگی اسمزی) و جدا شدن از لایۀ بعدی پوستۀ استخر می­شود.

رزین پلی­ استر چیزی است که آن را با لایه ­های دیگر فایبرگلس خردشده استفاده می­کنیم. این رزین نیمه­ تراوا بوده و با هر آبی که وارد آن شود مخلوط می­شود. با 100 درصد رزین وینیل استر به‌عنوان لایۀ اول، هیچ آبی از میان رزین پلی­ استر رد نشده و حبابی در پوشش ژل ایجاد نمی­شود. همچنین رزین پلی­ استر ارزان­تر است.

هنگام خرید، دقت کنید که آیا ضمانت و گارانتی ارائه ‏شده، تاول ­زدگی اسمزی را نیز پوشش می­دهد یا خیر.

دو بخش فرآیند

پروسۀ استخر فایبرگلس شامل دو مرحلۀ جدا از هم می­شود: تولید و نصب.

برخلاف استخرهای بتنی و دارای پوشش وینیل که هم‌زمان با ساخت، نصب می­شوند، استخرهای فایبرگلس درواقع پیش از نصب، در کارخانه تولید می­شوند. پوستۀ استخر سپس به محل منتقل شده و طی چند هفته در آنجا نصب می­شود. به همین دلیل است که پروسۀ نصب بسیار کوتاه است.

بررسی کیفی

ما به دنبال هرگونه ترک یا عدم انسجام در فایبرگلس می­گردیم. ازآنجاکه هر پروسۀ تولید ممکن است تفاوت اندکی با دیگری داشته باشد، از بررسی کیفی پوستۀ استخر اطمینان حاصل کنید.

سازنده می­بایست همچنین پوستۀ استخر را برای اطمینان از اینکه وزن آن درون محدودۀ قابل­ قبولی قرار داشته باشد (در حدود 5 درصد مشخصات طراحی) وزن نماید. استخری که وزن آن خارج از این محدوده قرار بگیرد ممکن است دارای مواد نامناسب یا اشتباه باشد.